Η τουρκική λίρα αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις στις παγκόσμιες αγορές συναλλάγματος ενόψει των εκλογών-ορόσημο στη χώρα αυτό το Σαββατοκύριακο, με τους διαπραγματευτές να προβλέπουν πιθανή κατάρρευση αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανεκλεγεί.
Η λίρα διαπραγματεύεται σήμερα Παρασκευή σε χαμηλά ρεκόρ 19,56 έναντι του δολαρίου ΗΠΑ - και οι αναλυτές προβλέπουν περιθώρια περαιτέρω πτώσης.
Στην Τουρκία διεξάγονται προεδρικές και βουλευτικές εκλογές την Κυριακή. Σε περίπτωση νίκης του Ερντογάν, είναι «πολύ πιθανό η τουρκική λίρα να καταρρεύσει εντός μηνών», δήλωσε στο CNBC ο ιδρυτής της συμβουλευτικής εταιρείας Cribstone Strategic Macro, Μάικ Χάρις.
«Η έλλειψη εμπιστοσύνης και η μείωση των επενδύσεων θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα η τουρκική λίρα να βρεθεί πιθανότατα μεταξύ των νομισμάτων με τις χειρότερες επιδόσεις στον κόσμο για αρκετό καιρό», είπε.
Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις ανορθόδοξες οικονομικές πολιτικές του σημερινού προέδρου.
«Επί σειρά ετών, υπό το καθοδηγητικό χέρι των τρελών νομισματικών ιδεών του Ερντογάν, η τουρκική λίρα ήταν εξαιρετικά ευμετάβλητη και βρισκόταν σε κατάσταση κρίσης», σύμφωνα με τον Στιβ Χάνκε, ο οποίος είναι καθηγητής εφαρμοσμένων οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς.
Η νομισματική πολιτική της Τουρκίας θέτει ως προτεραιότητα την επιδίωξη της ανάπτυξης και του εξαγωγικού ανταγωνισμού και όχι τον έλεγχο του πληθωρισμού. Ο Ερντογάν υιοθετεί την αντισυμβατική άποψη ότι η αύξηση των επιτοκίων αυξάνει τον πληθωρισμό, αντί να τον τιθασεύει.
Ιστορική πτώση της λίρας
Η άρνηση του προέδρου να αυξήσει τα επιτόκια έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ιστορική πτώση της λίρας, η ισοτιμία της οποίας οδηγήθηκε από λιγότερο από 4 ανά δολάριο το 2018 σε 18 ανά δολάριο το 2021.
«Οι ανησυχίες για την ως προς πιθανή αλλαγή κυβέρνησης και το πώς θα μπορούσε να διαχειριστεί το συναλλαγματικό ισοζύγιο βρίσκεται πίσω από την απότομη αύξηση της μεταβλητότητας του συναλλαγματικού ισοζυγίου στο επίπεδο του 42,7%», δήλωσε ο Πάρες Ουπαντγιάγια, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Pioneer Investments, ο οποίος πρόσθεσε ότι το ποσοστό μεταβλητότητας της λίρας κυμαινόταν γύρω στο 10-12% τον Δεκέμβριο.
«Σε περίπτωση νίκης του Ερντογάν, που είναι η βασική υπόθεση, το USD/TRY θα μπορούσε να κινηθεί προς το 23,00», έγραψε σε ηλεκτρονικό μήνυμα ο οικονομολόγος και στρατηγικός αναλυτής συναλλάγματος της Wells Fargo για τις αναδυόμενες αγορές Μπρένταν ΜακΚένα.
«Ράλι» αν κερδίσει η αντιπολίτευση;
Ο μεγαλύτερος αντίπαλος του Ερντογάν είναι ο κοινός υποψήφιος της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος δεσμεύτηκε να επαναφέρει τις ορθόδοξες οικονομικές πολιτικές.
Και αν η αντιπολίτευση αναδειχθεί νικήτρια, η λίρα θα αρχίσει να βλέπει κάποια ενίσχυση, τουλάχιστον αρχικά, δήλωσε ο Ουπαντγιάγια.
«Αυτό θα σημαίνει ότι η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας θα ανακτήσει την ανεξαρτησία της και θα της επιτραπεί πλήρης εντολή να ακολουθήσει τις παραδοσιακές οικονομικές πολιτικές», είπε.
Τα υψηλότερα επιτόκια θα συμβάλλουν στη μείωση του πληθωρισμού της χώρας, θα οδηγήσουν σε «αρκετά σοβαρή ύφεση» και θα βοηθήσουν στη σταθεροποίηση των συναλλαγματικών αποθεμάτων που έχουν εξαντληθεί, πρόσθεσε.
Ωστόσο, η όποια απότομη θετική αντίδραση θα είναι βραχύβια, σύμφωνα με έκθεση της Commerzbank με ημερομηνία 9 Μαΐου.
«Ο συνασπισμός αποτελείται από μικρότερα κόμματα, τα οποία ενώθηκαν μόνο και μόνο για να εκδιώξουν τον Ερντογάν», αναφέρεται.
«Ο ενθουσιασμός της αγοράς θα μπορούσε να εξασθενήσει αν ο συνασπισμός αντιμετώπιζε προβλήματα συνεργασίας ή εφαρμογής της πολιτικής, κάτι που θα υπενθύμιζε στις αγορές ότι ο Ερντογάν μπορεί να επιστρέψει στην εξουσία», διευκρινίζει η έκθεση.
