Η εξαγγελία του πρωθυπουργού ότι μετά τις εκλογές οι μετοχές των ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ θα «φύγουν» από το Υπερταμείο και θα περάσουν στον έλεγχο του Δημοσίου, δηλαδή στο υπουργείο Οικονομικών, δημιουργεί μια σειρά από παρενέργειες.
Η πρώτη παρενέργεια είναι αυτή της μείωσης των εσόδων του Υπερταμείου, που εισέπραττε μερίσματα από τα κέρδη των δυο επιχειρήσεων. Το Υπερταμείο από το σύνολο των μερισμάτων που εισπράττει, καταβάλλει το 50% για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους, κατευθύνει το 30% στο κονδύλι του προγράμματος των δημοσίων επενδύσεων και το υπόλοιπο 20% παραμένει στη διάθεσή του, με σκοπό να αξιοποιηθεί σε επενδύσεις. Πώς θα αντιμετωπιστεί η μείωση των εσόδων;
Η δεύτερη είναι η ανάγκη να αναπληρωθεί το ενεργητικό του Υπερταμείου μετά την αποχώρηση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, από τη λίστα των περιουσιακών του στοιχείων, ώστε να παραμείνουν ενεργές στο ακέραιο οι εγγυήσεις του δημοσίου χρέους. Έτσι μετά τις εκλογές η αξία του ενεργητικού του Υπερταμείου θα μειωθεί κατά 1 δισ. ευρώ. Δηλαδή θα έχει μειωθεί η αξία των εγγυήσεων κατά 17%, οπότε το πιθανότερο είναι πως ο ESM (European Stability Mechanism) θα ζητήσει αναπλήρωση αυτού του κενού που δημιουργείται. Τι θα περάσει από τα χέρια του Δημοσίου στο Υπερταμείο;
Η τρίτη παρενέργεια είναι, η επάνοδος των δυο εταιρειών στον έλεγχο του κράτους, με ό,τι σημαίνει αυτό για την επιλογή των μελών των διοικήσεων και του τρόπου λειτουργίας τους. Είναι γεγονός πως η ένταξη της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο, έχει αλλάξει τον τρόπο επιλογής των στελεχών και των μελών των διοικητικών συμβουλίων. Ο έλεγχος των πάντων από τον Υπουργό Οικονομικών είναι από μόνος του προβληματικός.
Διαβάζουμε πως ο πρωθυπουργός έλαβε αυτή την απόφαση μετά το θόρυβο που έκανε η αντιπολίτευση για το ανύπαρκτο θέμα της «ιδιωτικοποίησης του νερού».
Παράλληλα διαβάζουμε και ξαναθυμόμαστε ότι η κυβέρνηση Τσίπρα - Καμμένου ήταν αυτή που είχε εντάξει τις συμμετοχές του Δημοσίου τόσο της ΕΥΔΑΠ όσο και της ΕΥΑΘ, αλλά και της ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), της ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες), του ΟΚΑΑ (Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας), του ΟΑΣΑ (Συγκοινωνίες Αθηνών), της ΚΑΘ (Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης), των ΕΛΤΑ, της ΔΕΘ / HELEXPO, της ΔΕΗ, της ΓΑΙΑ ΟΣΕ, των ΕΑ (Ελληνικές Αλυκές), της ΑΕΔΙΚ (Διώρυγα Κορίνθου), του ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου), της ΕΚΔ (Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου), του ΤΧΣ (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και των Συμμετοχών 5G.
Οπότε είναι τουλάχιστον φαιδρό να ρίχνει η αντιπολίτευση μαύρο δάκρυ για τη δήθεν «ιδιωτικοποίηση του νερού», την ίδια στιγμή που το μόνο που κάνει ο νόμος είναι να ιδρύει την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων.
Η αλήθεια είναι ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει αποφασίσει εδώ και καιρό ότι δεν αρκεί το ελληνικό Δημόσιο να έχει την εποπτεία μέσω εταιρείας που ελέγχει το ίδιο, δηλαδή μέσω του Υπερταμείου, στο οποίο έχει μεταβιβαστεί το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, αλλά πρέπει να έχει και τον έλεγχο της διοίκησής της, διότι αυτό επιτάσσει το Σύνταγμα. Δηλαδή έχει κρίνει σαν αντισυνταγματικές τις διατάξεις του νόμου του 2016, επί διακυβέρνησης Τσίπρα - Καμμένου.
Επιπλέον, πρόσφατα εκδόθηκε μία σημαντική απόφαση της Επιτροπής Κανονιστικής Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας σε ό,τι αφορά τις μετοχές της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ και τον έλεγχο του Δημοσίου. Σύμφωνα με αυτήν, το ΣτΕ έκρινε ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει συμμορφωθεί με παλαιότερες αποφάσεις του, που ζητούσαν να επιστραφούν οι μετοχές της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο στο Δημόσιο. Και σύμφωνα με την απόφαση αυτή, η Επιτροπή Κανονιστικής Συμμόρφωσης του ΣτΕ διατάσσει το υπουργείο Οικονομικών να προβεί εντός εξαμήνου σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες.
Επομένως, ο πρωθυπουργός εξήγγειλε ουσιαστικά την υλοποίηση της σχετικής απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Άμεση επίδραση εκ του γεγονότος αυτού, στην πορεία των τιμών των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ δεν αναμένεται να υπάρξει. Η ελεύθερη διασπορά των μετοχών στο ευρύ επενδυτικό κοινό είναι της τάξης του 29% για την ΕΥΔΑΠ και 20,5% για την ΕΥΑΘ.
Το δε ενδιαφέρον των ξένων θεσμικών επενδυτών στη μετοχική τους βάση, εξαντλείται στο 10% του Paulson της Τράπεζας Πειραιώς στην ΕΥΔΑΠ και στο 5,5% που κατέχει η γαλλική SUEZ Group που εξειδικεύεται στη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος και την τεχνογνωσία της SUEZ, η τελευταία μόλις ανέλαβε την κατασκευή και λειτουργία του πρώτου εργοστασίου αφαλάτωσης θαλάσσιων υδάτων για βιομηχανική χρήση στην Κίνα, μαζί με την Wanhua Chemical Group (Wanhua) και την China Railway Shanghai Engineering Bureau Group (CRSH).
Η ευρεία επενδυτική κοινότητα των μετόχων που έχουν στα χαρτοφυλάκια τους μετοχές της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, θα εξακολουθήσει να περιμένει να εισπράττει τα μερίσματα τους, αλλά δεν θα πρέπει να αναμένει κάποια στρατηγική αλλαγή ή κάποιο περαιτέρω άνοιγμα σε ιδιώτες, καθώς ο εναγκαλισμός με το Δημόσιο, φέρει πλέον και τη σφραγίδα του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Για τους ξένους επενδυτές η εικόνα δεν είναι σίγουρα και η καλύτερη. Η ανατροπές κυβερνητικών αποφάσεων μέσω της δικαστικής οδού, μαζί με τις οβιδιακές προεκλογικές μεταμορφώσεις των πολιτικών κομμάτων, συνθέτουν ένα περιβάλλον που δεν υπόσχεται ηρεμία, σταθερότητα και κανονικότητα. Και αυτό προσμετράται ανάλογα, στην κλίμακα του ρίσκου και του κινδύνου που συνοδεύουν τις επενδυτικές κινήσεις στη χώρα μας,.
