Σε πραγματικό αδιέξοδο βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες σε όλη τη χώρα με όσα εφιαλτικά συμβαίνουν σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα της εκτός σχεδίου δόμησης.
Ενώ το Υπουργείο Οικονομικών ανεβάζει συνεχώς τις αξίες και τη φορολογική επιβάρυνση στα εκτός σχεδίου γεωτεμάχια, το ΥΠΕΝ με τις ρυθμίσεις του και το Συμβούλιο της Επικρατείας με τη νομολογία του, απαξιώνουν πλήρως τα περιουσιακά αυτά στοιχεία των πολιτών, απαγορεύοντας τη δόμησή τους ανεξαρτήτως εμβαδού.
Συγκεκριμένα το ΥΠΕΝ το 2020 νομοθέτησε ότι απαγορεύεται η δόμηση όλων των εκτός σχεδίου γεωτεμαχίων αν δεν έχουν ελάχιστο εμβαδόν τεσσάρων στρεμμάτων. Η σχετική προθεσμία για απόκτηση οικοδομικής αδείας έληξε την 9.12.2022. Συνεπώς, η αξία όλων αυτών σήμερα μηδενίστηκε με μια μονοκονδυλιά, ανεξαρτήτως του πόσα πλήρωσε κανείς για να τα αποκτήσει.
Η δογματική εμμονή της κυβέρνησης στην απαγόρευση αυτή είναι πολύ περίεργη, δεδομένου ότι στο προεκλογικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας του 2019 δεν υπήρχε η παραμικρή έστω και έμμεση αναφορά σε ένα τέτοιο σχέδιο μαζικής απαξίωσης της περιουσίας του ελληνικού λαού.
Προ ημερών όμως η περιουσιακή απαξίωση της εκτός σχεδίου περιουσίας ολοκληρώθηκε συμπεριλαμβάνοντας και τα περισσότερα από τα γεωτεμάχια των τεσσάρων στρεμμάτων και άνω, με την έκδοση της απόφασης με αριθμό 176/2023 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας στην οποία αναφέρεται ότι για την εκτός σχεδίου δόμηση δεν αρκεί το ελάχιστο εμβαδόν των τεσσάρων στρεμμάτων, αλλά απαιτείται ως προϋπόθεση και η ύπαρξη προσώπου του ακινήτου σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο)!
Η εξέλιξη αυτή όμως, η οποία, καταργώντας τη νομοθετημένη αρτιότητα όλων αυτών των ακινήτων, και αποκλείοντας τη δυνατότητα νόμιμης δόμησής τους, η οποία είναι δόμηση με κανόνες, και όχι αυθαίρετη, περιφρονεί το Ανθρώπινο Δικαίωμα στην Ιδιοκτησία, που προστατεύεται τόσο από το Σύνταγμα όσο και όλες τις διεθνείς συνθήκες, συνιστώντας έμμεση «δήμευση» χωρίς καμιά αποζημίωση στο όνομα του περιβάλλοντος, εγκυμονεί τον κίνδυνο της εμφάνισης μιας νέας γενιάς αυθαιρέτων κτισμάτων στην ελληνική ύπαιθρο.
Ο άλλος κίνδυνος για το ίδιο το περιβάλλον, είναι το ξεπούλημα των εκτός σχεδίου μικρών γεωτεμαχίων προς μεγαλοεπιχειρηματίες αντί «πινακίου φακής» οι οποίοι θα τα συνενώσουν σύμφωνα με το νέο νόμο κτίζοντας κάθε είδους μεγαθήρια, που κάθε άλλο ευνοούν το περιβάλλον.
Άλλωστε η νόμιμη εκτός σχεδίου δόμηση δεν πρόκειται να καταστρέψει, όπως κάποιοι ισχυρίζονται, αλλά να προστατεύσει το περιβάλλον, με τους ιδιαίτερα χαμηλούς όρους δόμησης που ισχύουν γι΄αυτήν, ιδιαίτερα στα μικρά νησιά του Αιγαίου, ενώ αντίθετα η δόμηση μεγαθηρίων με πριμοδοτημένους όρους δόμησης είναι αυτή που θα το βλάψει πολύ περισσότερο.
Είναι συνεπώς απαράδεκτο να απαξιώνεται βάναυσα η περιουσία των πολιτών και να αγνοούνται τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα και συμφέροντά τους, με το πρόσχημα μάλιστα ότι δεν έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστη οδό, όταν μπροστά τους διέρχονται ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι πολλών δεκαετιών, με όλα τα δίκτυα κοινής ωφελείας. Γιαυτό πρέπει η κυβέρνηση να παρέμβει άμεσα με νομοθετική ρύθμιση που να προβλέπει τουλάχιστον ότι «ο ιδιοκτήτης εκτός σχεδίου γηπέδου απολαμβάνει του πολεοδομικού καθεστώτος και των όρων δόμησης που ίσχυαν κατά το χρόνο της υπ’ αυτού απόκτησης του συγκεκριμένου γηπέδου».
*Ο Στράτος Ι. Παραδιάς είναι Δικηγόρος Α.Π., Πρόεδρος ΠΟΜΙΔΑ και UIPI
