Πολυθεματικό περίπατο με ξεναγήσεις στον κήπο της όπου εκτίθενται οκτώ γλυπτά, διοργανώνει η Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου (ΕΠΜΑΣ) την Πέμπτη 18 Μαΐου οπότε και εορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Μουσείων. Με τον εν λόγω περίπατο η ΕΠΜΑΣ συμμετέχει στην πρωτοβουλία του ελληνικού τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM).
Ο περίπατος τιτλοφορείται «Πολλαπλές αφηγήσεις του κήπου της Εθνικής Πινακοθήκης. Αρχιτεκτονική, Γεωπονία, Υπαίθρια Γλυπτική» και περιλαμβάνει δύο ξεναγήσεις (11:00 και 13:00) κατά τις οποίες θα γίνει «στάση» σε επιλεγμένα σημεία του κήπου της Εθνικής Πινακοθήκης όπου έχουν τοποθετηθεί τα οκτώ γλυπτά.
Η προσπάθεια διατήρησής τους σε καλή κατάσταση επισημαίνει τη συνεχή αντιπαλότητα ανάμεσα στη φύση και την ύλη, καθώς η ανθρώπινη δραστηριότητα μπορεί να αλλάξει την ισορροπία μεταξύ φθοράς και προστασίας. Ενώ, η αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου επιταχύνει τη φθορά, η επιλογή ενός βιώσιμου τρόπου ζωής συμβάλλει στην αειφορία του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος.
Η αέναη, ελικοειδής κίνηση στη σύνθεση «1211 Α» του Γιώργου Νικολαΐδη είναι μια αναφορά στη φύση και την έννοια της αειφορίας. Ο άνεμος που κινεί το «Αιολικό» του Τάκι παραπέμπει στη βιωσιμότητα μέσα από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ ο κύκλος και η εξέλιξη της ζωής αντικατοπτρίζονται στη «Σπείρα» του Κώστα Βαρώτσου. Τα δέντρα του κήπου συνδέονται με τον κορμό στον οποίο στηρίζεται η «Μορφή» του Χρήστου Καπράλου και τα πτηνά με το «Πουλί» της Φρόσως Μιχαλέα, ενώ οι «Ομπρέλες» του Γιώργου Ζογγολόπουλου υποδηλώνουν την προστατευτικότητα απέναντι στη φύση και τον άνθρωπο.
Λήψη από τον κήπο της Εθνικής Πινακοθήκης © Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Φωτογράφηση: Σταύρος Ψηρούκης
Κατά τον πολυθεματικό περίπατο, μέλη της συνεργατικής ομάδας θα συζητήσουν για τα πολλαπλά ζητήματα χώρου, τοπίου και κλίματος που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν για την κατασκευή του κτιρίου, αλλά και για τις λύσεις που από κοινού σχεδίασαν και υλοποίησαν. Η σημερινή μορφή του κτιρίου είναι αποτέλεσμα της μακρόχρονης και εντατικής συνεργασίας επιστημόνων από διαφορετικά γνωστικά πεδία: αρχιτεκτονική, μηχανική, αρχιτεκτονική τοπίου, γεωπονία, συντήρηση έργων γλυπτικής, ιστορία της τέχνης.
Περιβάλλον χώρος Εθνικής Πινακοθήκης
Στις αρχές της ανάδειξης και προστασίας του φυσικού και πολιτισμικού αποθέματος στον αστικό δημόσιο χώρο βασίστηκαν ο σχεδιασμός, η κατασκευή, η φύτευση και η συνολική διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου της Εθνικής Πινακοθήκης, στον οποίο περιβάλλοντα χώρο φύονται 107 φυτικά είδη.
Λήψη από τον κήπο της Εθνικής Πινακοθήκης © Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Φωτογράφηση: Σταύρος Ψηρούκης
Με δεδομένα την υπόγεια επέκταση της Εθνικής Πινακοθήκης και το τεχνητό υπόβαθρο του κήπου, ένα πλήθος υφιστάμενων στοιχείων νοηματοδοτήθηκε σύμφωνα με το πρόγραμμα σχεδιασμού, το οποίο αφορούσε στη διεύρυνση των ορίων ανάμεσα στο δημόσιο κτίριο και την πόλη, όπως και στην ανάδειξη της δημόσιας εικόνας της Εθνικής Πινακοθήκης.
Στο πλαίσιο αυτής της διεύρυνσης, εκτός από τα υλικά στοιχεία, δεδομένες ήταν και οι επιμέρους δράσεις και χρήσεις εντός και εκτός του κτιρίου, γεγονός που υπαγόρευσε έναν ειδικό σχεδιασμό των τρόπων μετάβασης και κίνησης, βασισμένο σε ένα πλέγμα συρραφών του εσωτερικού με τον εξωτερικό χώρο.
Στο επίκεντρο του σχεδιασμού βρίσκεται επίσης η ανάμνηση του ποταμού Ιλισού, όπως και η διά ζώσης σύνδεση με φυτικά είδη που απεικονίζονται σε πίνακες ζωγραφικής της μόνιμης έκθεσης του μουσείου.
Λήψη από τον κήπο της Εθνικής Πινακοθήκης © Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Φωτογράφηση: Σταύρος Ψηρούκης
Οδηγοί του περιπάτου είναι οι Christine Longuépée, αρχιτέκτων εσωτερικών χώρων, ENSAD, δρ. Ιφιγένεια Μάρη, αρχιτέκτων-μηχανικός, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ε.Μ.Π., δρ. Γιώργος Παρμενίδης, αρχιτέκτων-μηχανικός, ομότιμος καθηγητής Ε.Μ.Π., δρ. Αγγελική Παρασκευοπούλου, αρχιτέκτων τοπίου - γεωπόνος, αναπληρώτρια καθηγήτρια, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και δρ. Μαρία Κλιάφα, συντηρήτρια γλυπτικής, Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου.
Ο περίπατος διαρκεί 1.30'. Οι ενδιαφερόμενοι συγκεντρώνονται στο εκδοτήριο εισιτηρίων, κρατήσεις για τις 11:00 στο kiposepmas11@nationalgallery.gr, για τις 13:00 στο kiposepmas13@nationalgallery.gr
