Το βιβλίο «Η Γυναίκα που Είπε Όχι» τoυ Μάλτε Χέρβιγκ αναφέρεται στη ζωή της. Ο λόγος για τη μούσα και σύντροφο του Πάμπλο Πικάσο για πάνω από μία δεκαετία, τη Γαλλίδα ζωγράφο Φρανσουάζ Ζιλό (γενν. 1921) άφησε την τελευταία της πνοή σε ηλικία 101 ετών, αφήνοντας πίσω της το έργο της και την ιστορία της με τον Ισπανό ζωγράφο.
Ο τίτλος του βιβλίου βασίζεται στην κατάληξη μεταξύ της Ζιλό και του Πικάσο, καθότι υπήρξε η μόνη σύντροφος που τον εγκατέλειψε. Χαρακτηριστική η φωτογραφία τους που περπατούν χαρούμενοι στην άμμο, το 1948.
Lamentem la mort de Françoise Gilot, pintora, crítica d’art i escriptora francesa que va tenir dos fills amb Picasso, Claude i Paloma Picasso.
— Museu Picasso Barcelona (@museupicasso) June 6, 2023
We regret the loss of Françoise Gilot, French painter, art critic and writer who had two children with Picasso, Claude & Paloma Picasso. pic.twitter.com/JYaXISwENW
Γεννημένη σε μια εύπορη παριζιάνικη οικογένεια, η Ζιλό ήταν ήδη αφοσιωμένη ζωγράφος όταν στην ηλικία των 22 της ετών γνώρισε τον 40 χρόνια μεγαλύτερό της Πικάσο, σε ένα γαλλικό εστιατόριο.
«Την ανακάλυψε όταν αυτή ήταν μόλις 22 χρονών. Η Ζιλό σαγήνευσε τον Πικάσο με το σφρίγος της νεότητας, αλλά και τη σπιρτάδα του πνεύματός της. Αγνή, ήταν για εκείνον ένας λευκός καμβάς». Με αυτά τα λόγια περιγράφει την πρώτη συνάντησή τους ο συγγραφέας Μάλτε Χέρβιγκ.
Η Φρανσουάζ Ζιλό σε ατομική της έκθεση στο Μιλάνο, το 1965. Πηγή φωτ.: ΑΡ / Uncredited
Στην αυτοβιογραφία της «Η ζωή με τον Πικάσο» η Ζιλό έγραφε: «Από τότε που συνειδητοποίησα ότι αυτός ζούσε σε έναν κόσμο κλειστός στον εαυτό του και ότι, κατά συνέπεια, η μοναξιά του ήταν πλήρης, θέλησα να εξερευνήσω τη δική μου μοναξιά. Σύντομα κατάλαβα ότι ο πυρήνας του προβλήματος ήταν ότι με τον Πικάσο πρέπει πάντα να υπάρχει ένας νικητής και ένας ηττημένος. Δεν μπορούσα να είμαι ικανοποιημένη με το να είμαι νικητής και πιστεύω ότι δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένος με αυτό κάποιος που είναι συναισθηματικά ώριμος.
Κι ούτε υπήρχε κάτι να κερδίσεις με το να είσαι ηττημένος, γιατί με τον Πικάσο τη στιγμή που ήσουν ηττημένος έχανε κάθε ενδιαφέρον. Μιας και τον αγαπούσα, δεν είχα περιθώριο να ηττηθώ. Τι μπορεί να κάνει κανείς μπροστά σε ένα τέτοιο δίλημμα;».
Η Φρανσουάζ Ζιλό εγκατέλειψε τον Πικάσο το 1953. Ο Πικάσο της αφιέρωσε τον πίνακα «Προτομή Γυναίκας», ο οποίος εκτίθεται στο Μουσείο Μάρτιν Γκρόπιους Μπάου στο Βερολίνο.
