Χθες συμπληρώθηκαν οκτώ χρόνια από την εμφάνιση του κινήματος «Μένουμε Ευρώπη» στην Πλατεία Συντάγματος και όχι μόνο. Τι ήταν αυτό το κίνημα; Οι παρακαταθήκες του πόσο επίκαιρες παραμένουν;
Αρχικά να πω, ότι επρόκειτο για ένα κίνημα ακηδεμόνευτο. Στις αρχές του καλοκαιριού του 2015 η μεν Νέα Δημοκρατία βρισκόταν σε μια εσωτερική περιδίνηση λόγω της εκλογικής ήττας, με τη δεξιά συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ να καλύπτει ένα κομμάτι της, και το ΠΑΣΟΚ ζαλισμένο από το 4,68% που έλαβε στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015.
Με απλά λόγια δεν υπήρχε εκείνες τις ημέρες ένας αξιόπιστος μηχανισμός να στηρίξει μια προσπάθεια που ξεκινούσε από την πρωτοβουλία το πολύ είκοσι ανθρώπων σε όλη την Ελλάδα. Να υπενθυμίσω πως η πατρίδα μας ζούσε μέσα σε μια αντιμνημονιακή παραζάλη, με τον Α. Τσίπρα να συγκεντρώνει θηριώδη ποσοστά αποδοχής.
Όταν ξεκινήσαμε αυτή την προσπάθεια, να συγκεντρωθούμε όσοι θέλαμε η Ελλάδα να παραμείνει στον χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πορευόμασταν στο «άγνωστο με βάρκα την ελπίδα». Θυμάμαι στην πρώτη μας συγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη, μαζευτήκαμε μπροστά στον Λευκό Πύργο περίπου 80-100 άτομα. Απογοήτευση, αλλά δεν το βάλαμε κάτω. Δε μας τρόμαξε ο κίνδυνος να γίνουμε γραφικοί.
Απέναντί μας δεν είχαμε μόνον ένα κόμμα, τον ΣΥΡΙΖΑ, που βρισκόταν στην εξουσία. Είχαμε απέναντί μας το γενικότερο αντιμνημονιακό κλίμα που ωθούσε τους κυβερνώντες στη λήψη των πιο παράλογων αποφάσεων. Μια αναδρομή σε αυτά που λέγονταν και κυρίως στα όσα γινόταν, θα μας κάνει σήμερα να σταυροκοπηθούμε και να πούμε για πολλοστή φορά πως «άγιο είχαμε».
Δε γνωρίζω αν οι άγιοι παρεμβαίνουν στην πολιτική, όμως σίγουρα είχαμε στο κίνημα «Μένουμε Ευρώπη». Ένα κίνημα βάσης που το αποτελούσαν πολίτες από όλους τους πολιτικούς χώρους, πλην της μαρξιστικής Αριστεράς σε όλες τις εκδοχές της. Το γεγονός ότι στη συνέχεια κάποιοι, ελάχιστοι είναι αλήθεια, συνεργάστηκαν με τον ΣΥΡΙΖΑ αυτό δε μειώνει κατ΄ ελάχιστον, πολύ δε περισσότερο δεν ακυρώνει, την αξία της συμμετοχής τους σε αυτήν την προσπάθεια.
Είχε κάποιο αποτέλεσμα το «Μένουμε Ευρώπη;» μήπως αυτό που μένει είναι η συντριπτική ήττα μας στο δημοψήφισμα;
Βραχυπρόθεσμα η συγκρότηση του κινήματος και η δημόσια εμφάνισή του έδωσε λόγο στους απλούς πολίτες, αυτούς που δε φωνασκούν, δε διαδηλώνουν. Τους έβγαλε από το σπίτι τους και τους έφερε στις πλατείες γιατί αντιλήφθηκαν το μέγεθος της διακύβευσης εκείνων των ημερών.
Να μην κρίνουμε σήμερα με βάση την κυβίστηση του Τσίπρα. Αυτή τότε, σε πρώτο χρόνο, δεν ήταν δεδομένη. Απεναντίας, το 61,3% τον καθιστούσε παντοδύναμο να εφαρμόσει όλα όσα υποσχέθηκε προεκλογικά. Συνεπώς, αυτό το 38,7%, αν και ηττημένο, ήταν εκεί ως μια συμπαγής δύναμη περιφρούρησης της ευρωπαϊκής πορεία της Ελλάδας.
Πότε οι ηττημένοι του δημοψηφίσματος νίκησαν;
Η νίκη μας έγινε σε δύο φάσεις. Η πρώτη, όταν τα ξημερώματα της 13ης Ιουλίου 2015 ο Α. Τσίπρας έκανε τη γνωστή κυβίστηση, διεθνής όρος πλέον η kolotouba, και η δεύτερη όταν στις 7 Ιουλίου 2019 ο Μητσοτάκης έβαλε τέλος σε αυτήν την τετράχρονη περιπέτεια. Η βάση της νίκης του ήμασταν εμείς του «Μένουμε Ευρώπη».
Σε μια εβδομάδα, στις 25 Ιουνίου 2023, το ηττημένο 38,7% του 2015, μπορεί να γίνει ένα περήφανο 55% plus, δικαιώνοντας πανηγυρικά μια προσπάθεια που ξεκίνησε από τα κάτω, αυθόρμητα, χωρίς καθοδήγηση, χωρίς καμιά άνωθεν στήριξη. Αντέξαμε τότε, για να θριαμβεύσουμε σήμερα.
