Μπορεί οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ να βρήκαν μια βραχυπρόθεσμη λύση για τους καταθέτες της Silicon Valley Bank, ωστόσο η κατάρρευση της εν λόγω τράπεζας οδηγεί μοιραία τη συζήτηση και την προσοχή των ειδικών στη μακροπρόθεσμη κρίση που αντιμετωπίζει το παγκόσμιο σύστημα χρηματοδότησης του τεχνολογικού κλάδου και ιδίως του τομέα της καινοτομίας.
Όπως εκτιμά σε ανάλυσή του το αμερικανικό δίκτυο CNBC, το πολυσυζητημένο σύστημα των ΗΠΑ για την παραγωγή καινοτομίας μόλις δέχθηκε ένα σοβαρό πλήγμα και η αναταραχή που οδήγησε στη χρεοκοπία της SVB δεν έχει τελειώσει.
Η Silicon Valley Bank, που ιδρύθηκε το 1983, γεννήθηκε σε μια εποχή που η Silicon Valley ήταν συνώνυμο της «τεχνολογίας» και της «καινοτομίας». Αυτό δεν ισχύει πλέον. Τα τελευταία 50 χρόνια, η τεχνολογική κοινότητα έχει εξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο σύστημα που υποστηρίζει πολλά διαφορετικά είδη καινοτομίας.
Τα τεράστια επιχειρηματικά κεφάλαια και οι νεοσύστατες επιχειρήσεις των 100 εκατομμυρίων δολαρίων που εδρεύουν στην κοιλάδα καινοτομίας της Καλιφόρνια, την περίφημη Silicon Valley, εξακολουθούν να τραβούν την προσοχή, αλλά οι επενδυτές και οι εταιρείες τεχνολογίας σε όλο τον κόσμο μοιάζουν πολύ διαφορετικά από αυτό το στερεότυπο. Πρόκειται κυρίως για ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων, οι οποίοι με τη σειρά τους είναι συχνά σταθεροί εργοδότες και υποστηρικτές των κοινοτήτων τους.
Γεωγραφικά, η κοινότητα αυτή είναι ευρέως διαδεδομένη. Στις μεσοδυτικές πολιτείες και τις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η Silicon Valley και η τράπεζά της προβάλλονται ως υποδείγματα, υπάρχουν πιθανότατα εκατοντάδες εταιρείες και ταμεία επιχειρηματικών κεφαλαίων με λογαριασμούς και δάνεια στην τράπεζα, και πολύ περισσότερες σε άλλες μεσαίου μεγέθους τράπεζες. Οι μικρές, εξειδικευμένες και μεσαίου μεγέθους τράπεζες είναι συχνά καλύτερες στο να παρέχουν στους ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων χρηματοοικονομικά προϊόντα και να τους συστήνουν σε άλλους που θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν. Μπορούν επίσης να παράσχουν πιο εξειδικευμένη καθοδήγηση για συγκεκριμένο κλάδο.
Με τη μείωση της συνολικής χρηματοδότησης με επιχειρηματικά κεφάλαια, την ταυτόχρονη αύξηση των επιτοκίων και την αβεβαιότητα του σημερινού κλίματος, οι δρόμοι προς την ανάπτυξη και την επέκταση για τις μικρές επιχειρήσεις θα αμβλυνθούν. Οι προοπτικές σήμερα είναι δύσκολες για τους επιχειρηματίες της τεχνολογίας, επειδή οι επιχειρήσεις τους λογίζονται εξ αρχής ως υψηλού ρίσκου. Οι διακυμάνσεις της αγοράς μπορούν να επηρεάσουν την πορεία τους γρήγορα και πολύ σημαντικά.
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην αμερικανική καινοτομία
Οι Ηνωμένες Πολιτείες απέκτησαν προβάδισμα στον κλάδο των τεχνολογιών καινοτομίας από τη δεκαετία του 1950, όταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ διέθεσε χρήματα για την έρευνα και την ανάπτυξη μετά την εκτόξευση του Σπούτνικ από την τότε Σοβιετική Ένωση. Το αποτέλεσμα ήταν η ανάπτυξη των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων (μικροτσίπ) πυριτίου. Το επιχειρηματικό κεφάλαιο συστάθηκε ως κλάδος για την παροχή του συγκεκριμένου είδους κεφαλαίου κινδύνου που απαιτείται για τη χρηματοδότηση ανθρώπων με ιδέες που δεν είχαν απαραίτητα εμπειρία στη διοίκηση επιχειρήσεων. Ολόκληρο αυτό το σύστημα χρηματοδότησης έχει σχεδιαστεί γύρω από την ιδέα ότιμ επειδή είναι τόσο δύσκολο να προωθηθεί μια καινοτομία μέχρι την αγορά, οι καινοτόμοι επιχειρηματίες χρειάζονται εξειδικευμένη βοήθεια.
Αυτό το είδος χρηματοδότησης βοήθησε στη δημιουργία κι ανάπτυξη πολύ μεγάλων εταιρειών, όπως η Amazon και η Microsoft. Αν και διαφήμιζε τον ρόλο της στην οικοδόμηση μεγάλων εταιρειών, η SVB συτιστούσε επίσης ένα σημαντικό μέρος του συστήματος χρηματοδότησης για βαθύτερες καινοτομίες. Εκτιμάται ότι το 12% των περιουσιακών στοιχείων της SVB ήταν σε εταιρείες βιοτεχνολογίας, σύμφωνα με το Crunchbase.
Η χρηματοδότηση και η υποστήριξη των φορέων που αναλαμβάνουν ρίσκα, όπου κι αν βρίσκονται, είναι ζωτικής σημασίας για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε η χώρα να διατηρήσει το πλεονέκτημά της και, συναφώς, να βοηθήσει άλλα έθνη που επενδύουν βαθιά σε παρόμοιους στόχους. Είναι αυτονόητο ότι υπάρχουν και άλλες χώρες που είναι πρόθυμες να αναλάβουν τον μανδύα της καινοτομίας. Η ανοικοδόμηση της χρηματοδότησης της καινοτομίας θα αποτελέσει μέρος αυτού του υγιούς ανταγωνισμού.
Το τελικό κόστος της κατάρρευσης
Όπως εκτιμά το CNBC, υπήρχαν κάποιες προφητικές ενδείξεις ότι τα περιουσιακά στοιχεία της τράπεζας υπολείπονταν των υποχρεώσεων πριν από μήνες. Αν υπήρξε κακοδιαχείριση ή σοβαρή λανθασμένη εκτίμηση στην τράπεζα, οι υπεύθυνοι θα πρέπει να λογοδοτήσουν. Η τεχνολογική κοινότητα θα πρέπει επίσης να επικεντρωθεί στη δημιουργία χρηματοπιστωτικών υποδομών που θα είναι ανθεκτικές στις αλλαγές της οικονομίας. Η μεταβλητότητα είναι μια σταθερά στον σημερινό κόσμο.
Πάντως είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι οι ρυθμιστικές αρχές πιστεύουν ότι η μετάδοση της κρίσης από τη Silicon Valley Bank δεν θα εξαπλωθεί στο υπόλοιπο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει επίσης να εξετάσουν το μήνυμα που στέλνουν στους επιχειρηματίες του κλάδου καινοτομίας αλλά και ευρύτερα στους επιχειρηματίες παγκοσμίως. Από τη Δευτέρα, οι καταθέτες της SVB έλαβαν ένα στήριγμα, μια εγγύηση ότι η FDIC θα τους επιτρέψει να συνεχίσουν να λειτουργούν τις επιχειρήσεις τους και μια διαβεβαίωση ότι θα αποζημιωθούν.
Όμως η ζημία για τις επιχειρήσεις και τις κοινότητες, καθώς και για τα οικοσυστήματα καινοτομίας σε όλο τον κόσμο, μπορεί να συνεχίσει να είναι σοβαρή, ιδίως σε ένα περιβάλλον όπου η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ συνεχίζει να αυξάνει τα επιτόκια. Η άμεση τραπεζική κρίση έχει τελειώσει.
Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, πλέον οι ΗΠΑ βρίσκονται ενώπιον μιας σημαντικής πρόκλησης: να ξαναχτίσουν ένα νέο σύστημα χρηματοδότησης της καινοτομίας που να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες. Αν δεν το κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, είναι πιθανό να το κάνει κάποια άλλη χώρα.
Διαβάστε επίσης:
Τιμ Μαγιόπουλος: Ποιος είναι ο νέος CEO της SVB - Οι πρώτες κινήσεις
Ενδιαφέρον των Apollo, Blackstone και KKR για το χαρτοφυλάκιο δανείων της SVB
Ξεκίνησε εισαγγελική έρευνα για την κατάρρευση της Silicon Valley Bank
