Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ, δημοσίευσε πρόσφατα τη λεγόμενη «οδηγία για τους πράσινους ισχυρισμούς».
Η πολυαναμενόμενη πρόταση επιδιώκει να καθιερώσει μια μεθοδολογία σε επίπεδο ΕΕ που θα συμβάλει στην εξυγίανση της αγοράς περιβαλλοντικών ισχυρισμών.
Τα νέα μέτρα σύμφωνα με το CNBC, αποσκοπούν στην αποτροπή των εταιρειών, να προβάλλουν ανυπόστατους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς για τα προϊόντα τους, προειδοποιώντας τις επιχειρήσεις με κυρώσεις ύψους τουλάχιστον 4% των ετήσιων εσόδων τους.
Η οδηγία υπόκειται στην έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου προτού τεθεί στη συνέχεια σε ισχύ.
Η ΕΕ με αυτόν τον τρόπο ελπίζει να παράσχει μεγαλύτερη σαφήνεια στους καταναλωτές, ώστε όταν ένα προϊόν ή μια υπηρεσία πωλείται ως «οικολογική», να γίνεται πιστευτή.
Αντιδράσεις στην πρόταση
Ωστόσο, οι προτάσεις έχουν προκαλέσει ανάμεικτα σχόλια και προβληματισμό στις ομάδες των καταναλωτών και των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Μάλιστα, κάλεσαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να βελτιώσουν τις προτάσεις, ούτως ώστε, να έχουν πραγματική αξία τόσο για τους καταναλωτές και τις εταιρείες.
Οι ακτιβιστές χαιρέτισαν σε γενικές γραμμές την προσπάθεια να περιοριστεί η διογκούμενη τάση του εταιρικού «πράσινου ξεπλύματος».
Αναφέρουν όμως ότι μια πολύμηνη προσπάθεια άσκησης πίεσης έχει «αποδυναμώσει» σημαντικά την οδηγία σε τέτοιο βαθμό, ώστε τα μέτρα να είναι πλέον πολύ ασαφή για να αντιμετωπίσουν επαρκώς το πρόβλημα.
Tι είναι το πράσινο ξέπλυμα (greenwashing);
Το «πράσινο ξέπλυμα» αναφέρεται στην πρακτική μάρκετινγκ κατά την οποία οι επιχειρήσεις προσπαθούν να επωφεληθούν από το αυξανόμενο κίνημα για περιβαλλοντικά ορθά προϊόντα, πουλώντας προϊόντα που χαρακτηρίζονται ως πράσινα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι.
Πρόκειται για ένα σημαντικό πρόβλημα εντός της ΕΕ. Ενδεικτικό παράδειγμα, είναι η μελέτη της Επιτροπής που δημοσιεύθηκε το 2020, η οποία διαπίστωσε ότι περισσότεροι από τους μισούς (53%) ισχυρισμούς περί πράσινου περιεχομένου σε προϊόντα και υπηρεσίες θεωρήθηκαν ασαφείς, παραπλανητικοί ή αβάσιμοι, ενώ το 40% ήταν αβάσιμοι.
Η ΕΕ απαντά σε αυτό ότι οι εταιρείες για να κοινοποιήσουν οποιονδήποτε από τους καλυπτόμενους τύπους πράσινων ισχυρισμών, θα πρέπει να μπορούν να το αποδείξουν με επιστημονικά στοιχεία. Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα έχουν τον έλεγχο της θέσπισης, μιας διαδικασίας επαλήθευσης που θα εποπτεύεται από ανεξάρτητους φορείς.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η πρόταση εξαιρεί τους ισχυρισμούς που καλύπτονται από τους υφιστάμενους κανόνες της ΕΕ, όπως το οικολογικό σήμα της ΕΕ ή το λογότυπο για τα βιολογικά τρόφιμα.
Οι ευρωπαϊκές χώρες παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα
Tην ίδια ώρα πολίτες που πλήττονται από την κλιματική αλλαγή μηνύουν κυβερνήσεις περισσότερες από 30 ευρωπαϊκές χώρες. Ήδη υπάρχουν τρεις ξεχωριστές υποθέσεις που θα εξεταστούν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για το εάν η κρατική αδράνεια έχει παραβιάσει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Είναι οι πρώτες τέτοιες υποθέσεις που εκδικάζονται ενώπιον του Δικαστηρίου στο Στρασβούργο της Γαλλίας. Το Δικαστήριο θα εξετάσει εάν οι πολιτικές για την κλιματική αλλαγή, είναι πολύ αδύναμες και συνεπώς μπορούν να παραβιάσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των ανθρώπων που κατοχυρώνονται με Ευρωπαϊκή Σύμβαση.
