Ένα βήμα πιο κοντά στο να εξασφαλίσει το εισιτήριο που θα της επιτρέψει να εισέλθει στα επενδυτικά… σαλόνια βρίσκεται η ελληνική οικονομία, καθώς όλα δείχνουν ότι το 2022 κλείνει καλύτερα απ’ ότι αναμενόταν, ενώ μέχρι στιγμής και η εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού 2023 ξεπερνάει κατά πολύ τις προσδοκίες. Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν θα πάρει τη μεγάλη απόφαση η Standard & Poor’s στις 21 Απριλίου να αναβαθμίσει την Ελλάδα στην κατηγορία investment grade, στην καρδιά της προεκλογικής περιόδου.
Αναμφίβολα, ο πολιτικός κίνδυνος παίζει σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις των οίκων αξιολόγησης και γι’ αυτό θα είναι τεράστια έκπληξη και επιτυχία αν τελικά η S&P κάνει τη μεγάλη κίνηση πριν τις κάλπες.
Οι οίκοι ζητούν από την Ελλάδα συνετή και σοβαρή δημοσιονομική πολιτική, μέσω της οποίας θα επιτυγχάνονται οι στόχοι και κυρίως θα μειώνεται κάθε χρόνο το τεράστιο δημόσιο χρέος. Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της τελευταίας διετίας έχουν επιτρέψει στο λόγο χρέους προς ΑΕΠ να εισέλθει σε πτωτική τροχιά και αυτή αναμένεται να επιταχυνθεί με την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος.
Αν επιβεβαιωθούν οι χθεσινές δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θόδωρου Σκυλακάκη, η ελληνική οικονομία θα εμφανίσει μηδενικό έλλειμμα το 2022, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο βέβαιη την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το 2023. Με αυτόν τον τρόπο θα ικανοποιεί ήδη τις προϋποθέσεις που θέτουν οι οίκοι αξιολόγησης για να αναβαθμίσουν το ελληνικό αξιόχρεο κατά ένα σκαλοπάτι, στην πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα.
Φέτος, η Ελλάδα μετράει μία αναβάθμιση από την Fitch στις 27 Ιανουαρίου (που την έφερε ένα σκαλοπάτι από το investment grade) και μία αναβάθμιση του outlook στις 17 Μαρτίου από την Moody’s, η οποία είναι η μόνη από τις «τρεις αδερφές» που διατηρεί την Ελλάδα τρία σκαλοπάτια από την επενδυτική βαθμίδα. Συνολικά τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η Ελλάδα έχει επιτύχει δώδεκα αναβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης.
Η επόμενη, λοιπόν, κρίσιμη αξιολόγηση είναι αυτή της S&P σε δύο περίπου εβδομάδες από σήμερα και ένα μήνα πριν τις εκλογές. Ας δούμε τι έλεγε η S&P στις 21 Οκτωβρίου 2022, όταν αποφάσισε να διατηρήσει αμετάβλητη την πιστοληπτική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. «Θα αναβαθμίσουμε την αξιολόγηση της Ελλάδας στην περίπτωση που συνεχιστούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και παράλληλα οι επιδόσεις της οικονομίας και του προϋπολογισμού ξεπεράσουν τις προσδοκίες».
Οι επιδόσεις της οικονομίας συνεχίζουν να είναι καλύτερες των εκτιμήσεων και το ελληνικό ΑΕΠ αναμένεται να τρέξει και φέτος, για τρίτη διαδοχική χρονιά, με έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνη. Όσο για τις μεταρρυθμίσεις, οι οίκοι αξιολόγησης δίνουν έμφαση στο αποτέλεσμα των εκλογών, καθώς από την κυβέρνηση που θα σχηματιστεί θα κρίνουν κατά πόσο θα συνεχιστεί η μεταρρυθμιστική προσπάθεια, που προβλέπεται στο Εθνικό Σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ένας ακόμη από τους λόγους που η S&P, ο μεγαλύτερος οίκος αξιολόγησης στον κόσμο, δεν αναβάθμισε ούτε το outlook της ελληνικές οικονομίας πέρσι τον Οκτώβριο, ήταν οι μεγάλες ανησυχίες που κυριαρχούσαν τότε για την εξέλιξη της ενεργειακής κρίσης. Σήμερα, η Ευρώπη βλέπει με μεγαλύτερη αισιοδοξία το θέμα της ενεργειακής επάρκειας ενώ διαψεύστηκαν τα σενάρια καταστροφής που ήθελαν την επιβολή δελτίου στην κατανάλωση φυσικού αερίου.
Σε κάθε περίπτωση, είτε η αναβάθμιση έρθει στις 21 Απριλίου από την S&P, είτε αργότερα μέσα στο έτος από κάποιον άλλο οίκο, η επόμενη κυβέρνηση θα έχει ένα πολύ σημαντικό «ατού», το οποίο αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία από τη στιγμή που το χρήμα γίνεται ολοένα και πιο ακριβό λόγω των αυξανόμενων επιτοκίων και οι χρηματοδοτικές συνθήκες διεθνώς επιδεινώνονται. Οι χώρες που έχουν την επενδυτική βαθμίδα βρίσκονται στα ραντάρ των μακροπρόθεσμων επενδυτών και έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίζουν την απαιτούμενη ετήσια χρηματοδότηση για την κάλυψη των αναγκών τους με καλύτερο επιτόκιο.
