Οι καθησυχαστικές δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων για το κατά πόσο είναι θωρακισμένη η ευρωπαϊκή οικονομία και οι τράπεζές της από το «ντόμινο» που προκάλεσε η κατάρρευση της Silicon Valey Bank μπορεί να έχουν βάση.
Ειδικά στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλές παράμετροι που λειτουργούν καθησυχαστικά: Το δημόσιο χρέος εξυπηρετείται κανονικά, ήδη έχουν καλυφθεί οι μισές χρηματοδοτικές ανάγκες της χρονιάς, τα ταμειακά διαθέσιμα παραμένουν στα ύψη, τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών έχουν μεταφερθεί στα funds. Είναι… ρόδινα τα πράγματα; Προφανώς και όχι.
Δύο οι μεγάλες ανησυχίες: Να μην μετατραπεί το πρόβλημα συγκεκριμένων τραπεζών σε «συστημικό» με αποτέλεσμα να κινδυνέψουν χώρες με υψηλό χρέος (και εδώ τα βλέμματα στρέφονται κυρίως στην Ιταλία η οποία πρέπει να δανείζεται πάνω από 8 δισ. ευρώ κάθε εβδομάδα) και -δεύτερον- να μην υπάρξει πρόβλημα με το τεράστιο ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα.
Την Πέμπτη, θα φανεί αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα επιμείνει στην απόφασή της να αυξήσει το επιτόκιο για 0,5% επιπλέον την προσεχή Πέμπτη κάτι που είναι και το πιθανότερο. Αναλυτές εκτιμούν ότι αν η ΕΚΤ οπισθοχωρούσε σε μια ήδη εξαγγελθείσα αύξηση, θα έστελνε λάθος μήνυμα στην αγορά. Άρα, το πρόβλημα για την Ελλάδα παραμένει: Η αύξηση του κόστους του χρήματος καθιστά ολοένα και δυσκολότερη την εξυπηρέτηση του ιδιωτικού χρέους.
Το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι πολύ χρήσιμο. Καθώς θα προχωράμε στην κορύφωση της διαδικασίας αύξησης του κόστους του χρήματος -με το ισχύον σενάριο αυτό θα συμβεί μέσα στο καλοκαίρι ή το φθινόπωρο- θα αρχίσει να φαίνεται και η έκταση που θα μπορεί να λάβει το πρόβλημα. Η προσοχή επικεντρώνεται κυρίως στα επιχειρηματικά δάνεια και δευτερευόντως στα στεγαστικά στα οποία η μηνιαία δόση εξυπηρέτησης (για όσους παραμένουν στο κυμαινόμενο επιτόκιο και είναι πολλοί) έχει αυξηθεί κατά περίπου 30% μέχρι τώρα αν συνυπολογιστεί και η αύξηση της προσεχούς Πέμπτης.
Ιδιωτικό χρέος δεν είναι μόνο οι οφειλές στις τράπεζες. Το χρέος στην εφορία και στα ασφαλιστικά ταμεία έχει ξεπεράσει πλέον τα 140 δισ. ευρώ. Αναμένεται από μέρα σε μέρα η κατάθεση του νομοσχεδίου με τις διατάξεις για την αναβίωση των ρυθμίσεων (72 και 120 δόσεων) αλλά και η νέα ρύθμιση για τα χρέη που συσσωρεύτηκαν μετά τον Νοέμβριο του 2021. Το πραγματικό στοίχημα όμως θα είναι η επιτάχυνση της διαδικασίας τακτοποίησης οφειλών μέσω του εξωδικαστικού. Με την αύξηση του κόστους του χρήματος να «πιέζει», η αύξηση των οριστικοποιημένων αιτήσεων, αποτελεί πλέον ανάγκη.
