Η Ελλάδα υπήρξε αναμφισβήτητα η θετική έκπληξη στην Ευρωζώνη τα τελευταία χρόνια και οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές φαίνονται καλές. Όμως, οι επικείμενες εκλογές ενδέχεται να οδηγήσουν σε μια κυβέρνηση συνασπισμού, η οποία θα είναι λιγότερο προσηλωμένη στις μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική σταθερότητα από ό,τι η σημερινή κυβέρνηση, όπως τονίζει η Capital Economics.
Με την Ελλάδα να οδηγείται στις κάλπες την Κυριακή 21 Μαΐου, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας να προηγείται κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες του ΣΥΡΙΖΑ (32% έναντι 26%), με το ΠΑΣΟΚ να ακολουθεί. Καθώς ο αναθεωρημένος εκλογικός νόμος δεν απονέμει πλέον μπόνους εδρών στο νικηφόρο κόμμα, κανένα από αυτά δεν είναι πιθανό να κερδίσει την πλειοψηφία. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα θα υπάρξει δεύτερος γύρος στις 2 Ιουλίου, με «μπόνους».
Αλλά ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, κανένα κόμμα αναμένεται να επιτύχει πλειοψηφία. Κατά συνέπεια, τα πιο πιθανά αποτελέσματα φαίνεται να είναι είτε ένας συνασπισμός μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ είτε ένας συνασπισμός μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ.
Όπως επισημαίνεται, υπάρχει μεγάλη διαφορά στα προγράμματα των δύο μεγαλύτερων κομμάτων. Η ΝΔ δίνει μεγάλη έμφαση στην οικονομία: στοχεύει στην αύξηση των μισθών και την τόνωση της ανάπτυξης και των επενδύσεων, αλλά και στη μείωση του δημόσιου χρέους στο 140% του ΑΕΠ έως το 2027. Ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει μεγαλύτερη έμφαση στους κοινωνικούς στόχους. Μεταξύ άλλων, υπόσχεται αύξηση 10% στους μισθούς του Δημοσίου και στον κατώτατο μισθό. Υψηλότερες δαπάνες για την εκπαίδευση και την υγεία. Αύξηση των συντάξεων, προστασία από κατασχέσεις κατοικιών, έκτακτο φόρο στην ενέργεια και χαμηλότερο ΦΠΑ στα τρόφιμα.
Το πόση αλλαγή θα επιφέρει στην πράξη μια νέα κυβέρνηση είναι εξαιρετικά αβέβαιο. Παρόλο που το μανιφέστο του ΣΥΡΙΖΑ υπονοεί ένα πολύ μεγαλύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα, η πορεία του μετά το δημοψήφισμα του 2015 υποδηλώνει ότι μπορεί να είναι πολύ λιγότερο ριζοσπαστικός στην εξουσία απ' ότι στην προεκλογική εκστρατεία. Και ενώ ένας συνασπισμός Νέας Δημοκρατίας - ΠΑΣΟΚ θεωρητικά θα σήμαινε μεγαλύτερη συνέχεια με την παρούσα κυβέρνηση, πιθανώς θα απαιτούνταν κάποιοι συμβιβασμοί, οπότε η πολιτική της νέας κυβέρνησης, μπορεί να απομακρυνθεί από τη σχετικά «ορθόδοξη» προσέγγιση των τελευταίων ετών.
Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζει η Capital Economics, οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές για την Ελλάδα εξακολουθούν να φαίνονται καλύτερες από ό,τι για τις περισσότερες άλλες χώρες της Eυρωζώνης. Κατ' αρχάς, η οικονομία φαίνεται να έχει ακόμη μεγάλη δυναμική. Το ΑΕΠ ήταν 6,4% πάνω από το προπανδημικό του επίπεδο το τέταρτο τρίμηνο του 2019, έναντι 0,2% πάνω στο σύνολο της Ευρωζώνης. Αυτό αντανακλά εν μέρει το τεράστιο περιθώριο ανάκαμψης από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και την κρίση της Ευρωζώνης, καθώς το ΑΕΠ της Ελλάδας είναι ακόμη 20% μικρότερο από ό,τι το α' τρίμηνο του 2008.
Δεύτερον, υπήρξαν διαρθρωτικές βελτιώσεις στην οικονομία τα τελευταία χρόνια. Για παράδειγμα, το ποσοστό των τραπεζικών δανείων, που είναι μη εξυπηρετούμενα, έχει μειωθεί, οι φορολογικοί συντελεστές έχουν μειωθεί, το επιχειρηματικό περιβάλλον έχει βελτιωθεί (εν μέρει λόγω της ψηφιοποίησης) και τα δημόσια οικονομικά είναι πιο σταθερά.
Τρίτον, η Ελλάδα είναι λιγότερο εκτεθειμένη από πολλές χώρες στις επιπτώσεις των υψηλότερων επιτοκίων. Οι πιστώσεις από τις τράπεζες προς τον ιδιωτικό τομέα έχουν μειωθεί από 104% του ΑΕΠ το 2017 σε 60% το 2021. Το χρέος των νοικοκυριών έχει μειωθεί από 126% του διαθέσιμου εισοδήματος το 2013 σε 93% το 2021.
Και παρόλο που η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει μακράν το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην Eυρωζώνη, αυτό έχει μειωθεί απότομα από το 2020 και το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο είναι πλεονασματικό.
Διαβάστε επίσης:
Goldman Sachs: Σαφές το προβάδισμα της ΝΔ - Το διακύβευμα των εκλογών
Fitch: Το Πρόγραμμα Σταθερότητας της Ελλάδας υπογραμμίζει τη βελτίωση της οικονομίας
Morgan Stanley: Επενδυτική βαθμίδα για την Ελλάδα ακόμα και το 2023
