Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο περιόρισε την Τρίτη ελαφρώς τις προοπτικές του για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2023, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια ενίσχυσαν τις δραστηριότητες στον κλάδο, ωστόσο, προειδοποίησε ότι σοβαρή αναζωπύρωση της αναταραχής στο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα μπορούσε να μειώσει την παραγωγή σε σχεδόν υφεσιακά επίπεδα.
Το ΔΝΤ αναφέρει στην τελευταία του έκθεση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές ότι οι κίνδυνοι μετάδοσης στο τραπεζικό σύστημα περιορίστηκαν από ισχυρές πολιτικές δράσεις μετά τις χρεοκοπίες δύο περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ και την αναγκαστική συγχώνευση της Credit Suisse.
Ωστόσο, η αναταραχή αύξησε την αβεβαιότητα για τον υψηλό πληθωρισμό και τις δευτερογενείς επιπτώσεις του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αβεβαιότητα και ισορροπία κινδύνων
«Με την πρόσφατη αύξηση της αστάθειας στις χρηματοπιστωτικές αγορές, η ομίχλη γύρω από τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές έχει πυκνώσει», ανακοίνωσε το ΔΝΤ, καθώς το ίδιο και η Παγκόσμια Τράπεζα ξεκινούν τις εαρινές συνεδριάσεις αυτή την εβδομάδα στην Ουάσιγκτον.
«Η αβεβαιότητα είναι υψηλή και η ισορροπία των κινδύνων έχει μετατοπιστεί σταθερά προς τα κάτω, όσο ο χρηματοπιστωτικός τομέας παραμένει αβέβαιος», πρόσθεσε το Ταμείο.
Το ΔΝΤ προβλέπει πλέον αύξηση του παγκόσμιου πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,8% για το 2023 και 3% για το 2024, καταγράφοντας απότομη επιβράδυνση από την αύξηση 3,4% το 2022 λόγω της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής.
Τόσο οι προβλέψεις για το 2023 όσο και για το 2024 μειώθηκαν κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με τις εκτιμήσεις που είχαν εκδοθεί τον Ιανουάριο, εν μέρει λόγω των ασθενέστερων επιδόσεων σε μεγαλύτερες οικονομίες, καθώς και των προσδοκιών για περαιτέρω νομισματική σύσφιξη για τη μάχη με τον επίμονο πληθωρισμό.
Οι προοπτικές του ΔΝΤ για τις ΗΠΑ βελτιώθηκαν ελαφρώς, με την ανάπτυξη το 2023 να προβλέπεται στο 1,6% έναντι 1,4% που προβλεπόταν τον Ιανουάριο, καθώς οι αγορές εργασίας παραμένουν ισχυρές. Ωστόσο, το Ταμείο μείωσε τις προβλέψεις για μεγάλες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, που τώρα προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 0,1% το 2023 και της Ιαπωνίας, που τώρα προβλέπεται να αναπτυχθεί κατά 1,3% φέτος αντί για 1,8% που προβλεπόταν τον Ιανουάριο.
Το ΔΝΤ αύξησε την πρόβλεψή του για τον πυρήνα του πληθωρισμού το 2023 στο 5,1%, από 4,5% που προέβλεπε τον Ιανουάριο, λέγοντας ότι δεν έχει ακόμη κορυφωθεί σε πολλές χώρες παρά τις χαμηλότερες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων.
«Η συμβουλή μας είναι η νομισματική πολιτική να παραμείνει επικεντρωμένη στη μείωση του πληθωρισμού», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Πιερ-Ολιβιέ Γκουρινσά.
Σε συνέντευξή του στο Reuters, ο Γκουρινσά δήλωσε ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν πρέπει να σταματήσουν τον αγώνα τους κατά του πληθωρισμού λόγω των κινδύνων χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, οι οποίοι φαίνονται «πολύ περιορισμένοι».
Σενάρια τραπεζικής αναταραχής
Ενώ μια μεγάλη τραπεζική κρίση δεν ήταν στο βασικό πλαίσιο του ΔΝΤ, ο Γκουρινσά δήλωσε ότι σημαντική επιδείνωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών «θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο έντονη και βαθύτερη ύφεση».
Η έκθεση περιλαμβάνει δύο αναλύσεις που δείχνουν ότι η χρηματοπιστωτική αναταραχή προκαλεί μέτριες και σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια ανάπτυξη.
Σε «εύλογο» σενάριο, η πίεση στις ευάλωτες τράπεζες - κάποιες όπως η χρεοκοπημένη Silicon Valley Bank και η Signature Bank που επιβαρύνονται με μη πραγματοποιηθείσες ζημίες λόγω της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής και εξαρτώνται από ανασφάλιστες καταθέσεις - δημιουργεί κατάσταση όπου «οι συνθήκες χρηματοδότησης για όλες τις τράπεζες αυστηροποιούνται, λόγω της μεγαλύτερης ανησυχίας για τη φερεγγυότητα των τραπεζών και τα πιθανά ανοίγματα σε όλο το χρηματοπιστωτικό σύστημα», ανακοίνωσε το ΔΝΤ.
Αυτή η «μέτρια σύσφιξη» των χρηματοπιστωτικών συνθηκών θα μπορούσε να μειώσει κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες την παγκόσμια ανάπτυξη για το 2023, μειώνοντάς την στο 2,5%.
Ο κίνδυνος του πετρελαίου
Οι προβλέψεις του ΔΝΤ δεν περιλαμβάνουν τον αντίκτυπο της πρόσφατης μείωσης της παραγωγής πετρελαίου από τις χώρες του ΟΠΕΚ+ που προκάλεσε την εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου. Υποθέτει μέση παγκόσμια τιμή πετρελαίου το 2023 στα 73 δολ. ανά βαρέλι - πολύ κάτω από την τιμή των 84 δολ. της Δευτέρας στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού πετρελαίου Brent, αλλά ο Γκουρινσά ανακοίνωσε ότι δεν είναι σαφές αν αυτό το επίπεδο μπορεί να διατηρηθεί.
Για κάθε αύξηση της τιμής του πετρελαίου κατά 10%, τα μοντέλα του ΔΝΤ δείχνουν μείωση της ανάπτυξης κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα και αύξηση του πληθωρισμού κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες, πρόσθεσε ο Γκουρινσά.
Το ΔΝΤ τοποθετεί επίσης την παγκόσμια ανάπτυξη στο 3% το 2028, τη χαμηλότερη πενταετή προοπτική ανάπτυξης από την πρώτη δημοσίευση του WEO το 199.
Η προοπτική, αντανακλά τη φυσική επιβράδυνση της ανάπτυξης καθώς ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες ωριμάζουν αλλά και τη βραδύτερη αύξηση του εργατικού δυναμικού και τον κατακερματισμό της παγκόσμιας οικονομίας κατά μήκος γεωπολιτικών γραμμών, που χαρακτηρίζεται από τις εντάσεις ΗΠΑ-Κίνας και τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
