Το διαθέσιμο εισόδημα μειώνεται, χρήματα δεν μένουν ούτε για επενδύσεις ούτε για αποταμίευση και η ζωή των Ευρωπαίων γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη καθώς το κόστος διαβίωσης έχει αυξηθεί πάνω από 15% μέσα σε δύο χρόνια, με τις τιμές των βασικών αγαθών να έχουν εκτιναχθεί σε ποσοστό έως και άνω του 25% στην ίδια περίοδο.
Η ψυχολογία των πολιτών σε αυτό το περιβάλλον δεν είναι καλή και γενικότερα η οικονομία της Ευρωζώνης δεν μπορεί να εντυπωσιάσει, κάτι που αναμένεται να αντικατοπτριστεί κάποια στιγμή και στα χρηματιστηριακά ταμπλό. Μέχρι τότε, φαίνεται ξεκάθαρα σε νέα έρευνα που διενήργησε η ING σε οκτώ χώρες και της οποίας τα ευρήματα δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα.
Ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει και η ακρίβεια που ζούμε σήμερα θα κρατήσει τουλάχιστον για τρία χρόνια. Αυτός είναι ο φόβος που εκφράζουν οι Ευρωπαίοι μέσω της μελέτης.
Η ακρίβεια «σκοτώνει» την κατανάλωση και η πιθανότητα ύφεσης δεν έχει αποκλειστεί. Όσο ο κόσμος… σφίγγει το ζωνάρι, τόσο μειώνονται οι πωλήσεις των επιχειρήσεων και περιορίζονται τα κέρδη τους, γεγονός που πλήττει αναπόφευκτα τις αποτιμήσεις στο χρηματιστήριο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η ακρίβεια χτυπάει την οικονομία σε όλο της το φάσμα, πνίγει τους καταναλωτές και φοβίζει τις αγορές.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε νέα έκθεσή της η JPMorgan συμβουλεύει τους επενδυτές να κρατήσουν αμυντική στάση, δίνοντας σύσταση «underweight» σε μετοχές και εταιρικά ομόλογα και σύσταση «overweight» σε εμπορεύματα και μετρητά, εκτιμώντας ότι τα μετρητά παραμένουν ο… Βασιλιάς. Για όσους επιμένουν να αγοράσουν μετοχές, οι ειδικοί συνήθως λένε ότι σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού ευνοούνται οι μετοχές αξίας έναντι των μετοχών ανάπτυξης.
Ας επιστρέψουμε στους καταναλωτές, οι οποίοι δηλώνουν σε ποσοστό άνω του 80% ότι έχουν αλλάξει τις καθημερινές τους συνήθειες σε ό,τι αφορά τα βασικά τους ψώνια και φυσικά η αιτία είναι οι αυξήσεις στις τιμές. Μάλιστα, οι Ευρωπαίοι δείχνουν βέβαιοι ότι ορισμένα αγαθά δεν θα επιστρέψουν ποτέ σε χαμηλότερα επίπεδα τιμών και θα ακριβαίνουν συνεχώς, παρατείνοντας την κρίση κόστους ζωής. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, θα αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των νοικοκυριών που δεν βγάζουν το μήνα και κάποια στιγμή η ύφεση θα είναι μονόδρομος.
Σύμφωνα με την Έρευνα Καταναλωτή της ING, σχεδόν σε ποσοστό 75% οι Ευρωπαίοι που δηλώνουν ότι έχουν αλλάξει οι συνήθειες τους σε ό,τι αφορά την αποταμίευση, αναφέρουν ότι είτε δεν τους μένει τίποτα να αποταμιεύσουν είτε κάνουν οικονομίες γιατί προετοιμάζονται για μελλοντικές κρίσεις. Μόνο 1 στους 8 δηλώνει ότι αποταμιεύει λιγότερο για να ξοδέψει χρήματα τώρα.
Πηγή: ING Consumer Research
Οι Ευρωπαίοι ρωτήθηκαν για το ποιο πιστεύουν ότι θα είναι το ποσοστό του εισοδήματος που θα δαπανούν σε πέντε χρόνια σε σύγκριση με σήμερα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι οι περισσότεροι καταναλωτές εκτιμούν ότι θα ξοδεύουν περισσότερα από το εισόδημά τους στις κατηγορίες που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής οι μεγαλύτερες αυξήσεις.
Και όταν πιστεύεις ότι το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα σήμερα, αυτό της ακρίβειας, δεν πρόκειται να λυθεί σύντομα, είναι λογικό να μην περιμένεις ότι οι συνθήκες θα βελτιωθούν. Αυτό ακριβώς πιστεύουν και οι Ευρωπαίοι. Κατά μέσο όρο, ενώ αξιολογούν την τρέχουσα οικονομική κατάσταση με 5,4 στα 10 και βαθμολογούν την κατάσταση που βρίσκονταν πριν πέντε χρόνια με 5,9/10, οι προσδοκίες που έχουν για το μέλλον είναι ότι σε πέντε χρόνια η οικονομική κατάσταση θα είναι στο 5,2/10, χειρότερη δηλαδή από σήμερα.
