Σε ρυθμίσεις κόκκινων δανείων άνω των τριών δισ. ευρώ, μόνο στο πρώτο εξάμηνο του έτους, φέτος, στοχεύουν servicers και τράπεζες και την επίτευξη του στόχου ενισχύει η απόφαση του Αρείου Πάγου, αλλά και η κυβερνητική ρύθμιση που επιβάλει την καταγραφή των αιτιών για τους οποίους δεν επιτυγχάνεται η ρύθμιση. Έχουν ήδη ρυθμιστεί δάνεια 35 δισ. ευρώ.
«Κλειδί» για τη μείωση των κόκκινων δανείων ήταν οι τιτλοποιήσεις και η μεταφορά των κόκκινων δανείων σε εξειδικευμένες εταιρίες διαχείρισης (servicers), είπε ο κ. Καλαντώνης μιλώντας στο Συνέδριο για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας που διοργάνωσε το Οικονομικό Επιμελητήριο. Όπως είπε έχει γίνει ένα μεγάλο βήμα για τη μείωση των κόκκινων δανείων, που ανέρχονταν σε 109 δισ. ευρώ.
Αναφερόμενος στη συμβολή των εταιριών διαχείρισης ο κ. Καλαντώνης είπε ότι «ο κλάδος μας έχει ρυθμίσει δάνεια 35 δισ. ευρώ. Αλλά μένουν ακόμη πολλά που θα πρέπει ή να ρυθμιστούν ή να οδηγηθούν στην ρευστοποίηση των εγγυήσεων και την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αυτή είναι η φυσιολογική λειτουργία μιας οικονομίας», σημείωσε.
Μιλώντας για το ρόλο των εταιριών διαχείρισης απαιτήσεων ο κ. Καλαντώνης σημείωσε ότι οι εταιρίες έχουν την υποχρέωση απέναντι σε εκείνους που τους ανέθεσαν τη διαχείριση των χαρτοφυλακίων και εξίσου απέναντι στην Πολιτεία που έχει εγγυηθεί τα δάνεια των τιτλοποιήσεων του Ηρακλή.
Τα περισσότερα στελέχη των εταιριών, είναι τραπεζικά στελέχη με εμπειρία που εργάζονται με επαγγελματισμό. «Σκεφτείτε τι έζησαν άλλες χώρες, όχι τόσο διαφορετικές από εμάς, και πώς αυτοί οι άνθρωποι της DV και των άλλων εταιριών του κλάδου βοήθησαν ώστε η διαχείριση ενός τεράστιου οικονομικού προβλήματος να γίνεται χρόνια τώρα και να βαίνει προς τη σταδιακή επίλυσή του χωρίς ακραίες κοινωνικές εντάσεις. Πάντοτε μπορεί να έχουν γίνει σφάλματα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις αλλά δεν πρέπει να χάνουμε τη μεγάλη εικόνα».
Οι φόβοι για νέες αθετήσεις
Με τα προβλήματα σε δανειζόμενους και χρηματοπιστωτικό σύστημα που έχει προκαλέσει η αύξηση στο κόστος του χρήματος, οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη προετοιμαστεί για νέα κόκκινα δάνεια φέτος, ωστόσο για την ώρα δεν υπάρχουν μαζικές αθετήσεις κόκκινων δανείων, αντίθετα αυτά μειώνονται. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της doValue Θεόδωρο Καλαντώνη προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλει η ανάπτυξη με την πρόβλεψη για φέτος να είναι για ανάπτυξη άνω του 2%, ενώ τα τελευταία εταιρικά αποτελέσματα των τραπεζών ήταν τα καλύτερα των τελευταίων 15 ετών.
Το ιδιωτικό χρέος παραμένει σημαντική πρόκληση για τη χώρα, είπε. «Ας μην ξεχνάμε, ωστόσο, ότι στο τέλος του 2022 ήταν 55% του ΑΕΠ -όταν για παράδειγμα στην Πορτογαλία είναι 64%, στη Βρετανία 84% και στην Ελβετία 124% του ΑΕΠ.
«Έχουμε να αντιμετωπίσουμε την κληρονομιά της κρίσης, αλλά ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι υπερδανεισμένος.
Παρακολουθούμε συνεχώς τα χαρτοφυλάκια, πρόσθεσε και παρεμβαίνουμε έγκαιρα όταν βλέπουμε ότι μπορεί να υπάρξει πρόβλημα. Δίνουμε μεγάλη έμφαση στο να βοηθήσουμε δανειολήπτες να αποφύγουν την υποτροπή, το redefault, δηλαδή κόκκινα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί να ξανακοκκινήσουν.
Για την ώρα, δεν βλέπουμε μαζικές αθετήσεις ρυθισμένων δανείων, αλλά εάν τα επιτόκια συνεχίσουν την ανοδική τάση, μπορεί το πρόβλημα να ενταθεί, κυρίως για τα νοικοκυριά. Για τις επιχειρήσεις, η επιβάρυνση υπάρχει και εκεί, αλλά πρέπει να σημειώσουμε ότι η συνολική πορεία της οικονομίας και η πρόβλεψη που υπάρχει πια για ρυθμό ανάπτυξης πάνω από 2% δημιουργεί ένα ευνοϊκό κλίμα που αντισταθμίζει σε σημαντικό βαθμό την επιβάρυνση του επιτοκιακού κόστους» ανέφερε ο κ. Καλαντώνης.
Τα δάνεια είναι ένα περιουσιακό στοιχείο που ενδιαφέρει επενδυτές από το εξωτερικό
Η επίτευξη των στόχων περιλαμβάνει και τη δημιουργία δευτερογενούς αγοράς δανείων στην Ελλάδα, είπε ο κ. Καλαντώνης. «Είναι κάτι νέο για τη χώρα μας και ακόμη δεν έχουν όλοι εξοικειωθεί με την ιδέα ότι ένα δάνειο αποτελεί περιουσιακό στοιχείο και είναι, όπως κάθε άλλο, μεταβιβάσιμο – χωρίς αυτό να μεταβάλλει τους όρους του για τον οφειλέτη.
Η doValue ουσιαστικά άνοιξε τη δευτερογενή αγορά στην Ελλάδα. Θέλω να σημειώσω ότι πρόκειται για μια αγορά που σε άλλες χώρες είναι ώριμη και δεν προκαλεί καμμία εντύπωση η μεταβίβαση μέρους χαρτοφυλακίων από τον ένα επενδυτή στον άλλο.
Εμείς πρόσφατα μεταβιβάσαμε δύο χαρτοφυλάκια με δάνεια που ήταν μέρος άλλων, τιτλοποιημένων χαρτοφυλακίων, και αγοραστής ήταν ένας ανταγωνιστής μας, η Intrum, που έχει τεχνογνωσία διαχείρισης, αλλά παρόλα αυτά διατηρήσαμε τη διαχείρισή τους.
Θυμίζω, ότι για αυτές τις συναλλαγές έρχονται και νέα κεφάλαια από το εξωτερικό, αποτελούν δηλαδή άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα μας» πρόσθεσε.
Ο ρόλος των servicers στην αγορά ακινήτων
Ο κ. Καλαντώνης είπε ακόμα ότι η διαχείριση των servicers συμβάλλει στο να μην πλημμυρίσει η αγορά ακινήτων με ακίνητα προς διάθεση, ενώ τόνισε το στοιχείο των επενδύσεων στις οποίες προχωρούν σε επιχειρηματικά ακίνητα, τα οποία μεταπωλούν.
Ο ρόλος των εταιριών στην αγορά ακινήτων είναι σημαντικός, είπε, για τρεις λόγους:
- Επειδή πράγματι είναι σημαντικός ο αριθμός των ακινήτων που έχουν τεθεί ως εγγύηση σε δανειακές συμβάσεις.
- Επειδή μπορούν να ρυθμίσουν τη σχετική αγορά, λαμβάνοντας υπόψη την πραγματική δυνατότητα (capacity) για σχετική συναλλακτική δραστηριότητα. Για παράδειγμα, εάν υπήρχε μαζική διάθεση ακινήτων θα μπορούσαν να πιεστούν απότομα οι τιμές των ακινήτων με άμεσο αρνητικό αντίκτυπο όχι μόνο στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια αλλά και στην περιουσία των πολιτών, που τώρα μόνο βλέπουν την αξία της ακίνητης περιουσίας τους να προσεγγίζει κατά μέσο όρο τα επίπεδα προ της κρίσης.
- Επειδή κυρίως στην περίπτωση των επιχειρηματικών ακινήτων, οι servicers επενδύουν στα ακίνητα που κατέχουν με στόχο την αύξηση της αξίας τους – επιλύοντας διοικητικές εκκρεμότητες αλλά και με άμεση επένδυση κεφαλαίου, έχοντας τη δυνατότητα να προσελκύσουν και επενδυτές στον τομέα αυτό σε χαρτοφυλάκια επιχειρηματικών ακινήτων στο μέλλον.
