Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας συνεδριάζουν την Πέμπτη εν μέσω «ακραίων» εξελίξεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Η τραπεζική κρίση θα μπορούσε να αναγκάσει την ΕΚΤ να παρεκκλίνει από τα σχέδιά της για ακόμα μία σημαντική αύξηση των επιτοκίων, παρόλο που ο πληθωρισμός παραμένει πολύ υψηλός.
Στο πλαίσιο της εκστρατείας για τον περιορισμό των ανατιμήσεων, που οδήγησε σε αυξήσεις -από τον περασμένο Ιούλιο- στα επιτόκια με τον ταχύτερο ρυθμό που έχει καταγραφεί ποτέ, η ΕΚΤ αναμενόταν να προβεί σε ακόμα μία αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης (μ.β.) την Πέμπτη.
Η Credit Suisse στην πτωτική «δίνη»
Όμως η κατάρρευση την περασμένη εβδομάδα της Silicon Valley Bank στις Ηνωμένες Πολιτείες προκάλεσε ανησυχίες για τον τραπεζικό τομέα και βουτιά στις αγορές, με την Credit Suisse, που εδώ και καιρό μαστίζεται από προβλήματα, να βρίσκεται στο επίκεντρο της πτώσης στην Ευρώπη.
Η ΕΚΤ καλείται πλέον να διασφαλίσει δύσκολη ισορροπία: Από τη μια είναι η προσπάθεια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού και από την άλλη η ανάγκη να διατηρήσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα εν μέσω διεθνών αναταραχών.
Στο μεταξύ, η κεντρική τράπεζα των 20 κρατών μελών που χρησιμοποιούν το ευρώ έχει ήδη δεσμευτεί να αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων κατά 50 μονάδες βάσης στο 3% την Πέμπτη.
«Αν η ΕΚΤ δεν δει τις προοπτικές του πληθωρισμού να διαφοροποιούνται σημαντικά σε σχέση με μια εβδομάδα νωρίτερα, οτιδήποτε άλλο εκτός από μια αυξητική κίνηση της τάξης των 50 μονάδων βάσης θα ήταν μεγάλο λάθος και θα έπληττε την αξιοπιστία», δήλωσε ο οικονομολόγος της Danske Bank Χάινς Κρίστιανσεν.
Ζοφερές οι προοπτικές για τον πληθωρισμό
Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη σκαρφάλωσε στο 8,5% τον Φεβρουάριο, κάτω από τα ύψη όπου βρέθηκε το περασμένο φθινόπωρο, αλλά πολύ πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ για 2%, και οι προοπτικές παραμένουν ζοφερές.
Αν και οι εκτιμήσεις για την άνοδο του πληθωρισμού περιορίζονται, λόγω της πτώσης των τιμών της ενέργειας, τα νέα στοιχεία θα συνεχίσουν να δείχνουν αύξηση των τιμών σημαντικά πάνω από τον στόχο για το 2024 και ελαφρώς πάνω από τον στόχο για το 2025, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο που επικαλείται το Reuters.
Οι προοπτικές είναι τόσο ανησυχητικές, ώστε πριν από την αναταραχή στον τραπεζικό τομέα, ένας μακρύς κατάλογος φορέων χάραξης πολιτικής είχε υποστηρίξει τη συνέχιση των αυξήσεων των επιτοκίων και μετά τον Μάρτιο.
Αμηχανία και μεταβλητότητα
Οι αγορές αμφισβητούν ωστόσο την αποφασιστικότητα της ΕΚΤ και έχουν μειώσει τα στοιχήματα σχετικά με το μέγεθος της κίνησης της Πέμπτης και των επόμενων αυξήσεων των επιτοκίων. Οι επενδυτές βλέπουν τώρα μόλις 40-45% πιθανότητες αύξησης κατά 50 μ.β., από 100% την προηγούμενη εβδομάδα.
Η μεταβλητότητα έρχεται, την ώρα που η Credit Suisse ανακοίνωσε ότι θα δανειστεί έως και 54 δισ. δολ. από την Τράπεζα της Ελβετίας για να ενισχύσει τη ρευστότητα μετά την πτώση της τιμής της μετοχής της, η οποία ενέτεινε τους φόβους για παγκόσμια τραπεζική κρίση.
Η τραπεζική πίεση είναι τέτοια, ώστε θα μπορούσε να οδηγήσει την ΕΚΤ στο να αναθεωρήσει τα σχέδια σύσφιξης, υποστηρίζουν αναλυτές.
«Ακραίες» εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο
«Οι τρέχουσες εξελίξεις χαρακτηρίζονται ως "ακραίες", κατά την άποψή μας και δικαιολογούν τυχόν επανεκτίμηση της στάσης της ΕΚΤ», δήλωσε η οικονομολόγος της Barclays Σίλβια Αρντάγκνα. «Δίνουμε 20% πιθανότητες σε καμία αύξηση, 60% πιθανότητες σε αύξηση κατά 25 μονάδες βάσης και 20% σε αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης», τόνισε η ίδια.
Το μέγιστο επιτόκιο της ΕΚΤ, γνωστό και ως τελικό επιτόκιο, κινείται τώρα γύρω στο 3,25%, από 4,1% την περασμένη εβδομάδα, σε μία εξαιρετική αντιστροφή στην τιμολόγηση της αγοράς.
Ακόμη και αν η ΕΚΤ προχωρήσει στην αύξηση κατά 50 μ.β., είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αναγκαστεί να εγκαλαλείψει την πρόσφατη πρακτική της να προαδιαγράφει το επόμενο βήμα της και θα αφήσει την πόρτα ανοιχτή όσον αφορά τη συνεδρίαση του Μαΐου.
Οι επόμενες κινήσεις της ΕΚΤ
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προσπαθήσει να καθησυχάσει τους επενδυτές σχετικά με την υγεία των τραπεζών της Ευρωζώνης, υποστηρίζοντας ότι είναι καλύτερα κεφαλαιοποιημένες, πιο κερδοφόρες και διαθέτουν μεγαλύτερη ρευστότητα σε σχέση με προηγούμενες περιόδους αναταραχής.
Ωστόσο, η ΕΚΤ είναι πιθανό να μην προσφέρει συγκεκριμένα μέτρα στήριξης στις τράπεζες.
Η Λαγκάρντ θα μπορούσε να στείλει το μήνυμα ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να παρέμβει σε περίπτωση που η μετάδοση αρχίσει να υποβαθμίζει την υγεία των δανειστών της ευρωζώνης, εμποδίζοντας έτσι την αποτελεσματική εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ.
«Η ΕΚΤ έχει την πρόθεση να επιμείνει στην αρχή του διαχωρισμού: προσανατολισμός της κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής προς την επίτευξη του στόχου του πληθωρισμού- και χρήση άλλων εργαλείων για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας», σύμφωνα με την BNP Paribas. «Πράγματι, τα επιτόκια είναι μάλλον το λάθος εργαλείο για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος ρευστότητας», προσθέτει.
