Σε κρίσιμα ερωτήματα που σχετίζονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία και με το κεντρικό θέμα της εφετινής Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής που είναι το «Εργαστήριο του Μέλλοντος», επιχειρούν να θέσουν απαντήσεις περισσότεροι από 30 Ουκρανοί καλλιτέχνες και ειδικοί από διάφορους τομείς, που εκπροσωπούν τη χώρα τους στην εφετινή Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας που διαρκεί έως τις 26 Νοεμβρίου.
Πρόκειται για την πρώτη, εδώ και δέκα χρόνια, επίσημη συμμετοχή της Ουκρανίας στην Μπιενάλε, και φέρει τον τίτλο «Before the Future» και θέτει τις δυνατότητες ανακατασκευής μετά την καταστροφή. Ενώ, με τη συμμετοχή της χώρας την τρέχουσα χρονική συγκυρία τονίζεται η συμβολή της τέχνης στην επικοινωνία των γεγονότων, όπως και ο αντίκτυπος του πολέμου στην τέχνη.
Τα δε έργα διαρθρώνονται από τους επιμελητές leksii Petrov, Iryna Miroshnykova και Borys Filonenko σε δύο χώρους: το Περίπτερο στη Sale d'Armi του Arsenale και μια εγκατάσταση στο Spazio Esedra των Giardini.
#UkrainePavillion #BiennaleArchitettura2023
— world-architects (@worldarchitects) May 20, 2023
The first Ukraine Pavilion @ukrainianpavilioninvenice at the Venice Architecture Biennale @labiennale in nearly ten years.https://t.co/KZmsAX16PS
Ph by John Hill @therealarchidose#labiennale #venice #venice #pavillion pic.twitter.com/NbU0S4cnOi
Ένας ψηλοτάβανος χώρος
Στην ασφάλεια ενός κλειστού ουρανού και χοντρών τοίχων τοποθετούνται οι επισκέπτες στο Arsenale, όπου μια αίθουσα με ψηλό ταβάνι έχει μεταμορφωθεί σε σκοτεινό, χαμηλοτάβανο χώρο. Με τρόπο τέτοιο ώστε να συνάδει με τη δομή ως μια «νέα παρηγοριά» όπου χώροι χωρίς παράθυρα, χώροι που γεννούν συναίσθημα κλειστοφοβίας ή χώροι που προηγουμένως τους είχαν εγκαταλείψει μπορεί να καταστούν εκκολαπτήρια σχεδίων για επιβίωση αλλά και ελπίδες για το μέλλον.
«Το ότι ζούμε πάνω από έναν χρόνο με έναν μεγάλης έκτασης πόλεμο έχει ολοκληρωτικά αλλάξει την αντίληψη που έχουμε για τον χώρο. Αυτομάτως, αντιλαμβανόμαστε όλα τα αντικείμενα γύρω μας ως εν δυνάμει απειλή ή προστασία... Χωρίς το φως του ήλιου, ανάμεσα σε χοντρούς τοίχους και κάτω από ένα συμπαγές ταβάνι, συνηθίσαμε να διδάσκουμε τα παιδιά μας, να κουβεντιάζουμε, να τραγουδάμε, να χαιρόμαστε, να ερχόμαστε κοντά ο ένας με τον άλλον και να σκεφτόμαστε το μέλλον» σχολίασε ο Oleksii Petrov.
Δίκτυο οχυρώσεων
Άμεση σύνδεση με τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει το δίκτυο οχυρώσεων στο Κίεβο, «Τείχος του Φιδιού». Από το σχήμα αυτού του δικτύου οχυρώσεων στο Κίεβο του 10ου αιώνα τις οποίες ο χρόνος μετέτρεψε σε απλά υψώματα και λόφους που ελίσσονται στα σημερινά τοπία τα οποία έχει διεκδικήσει πλέον η φύση, αντλεί έμπνευση μία εγκατάσταση προχωμάτων στους Giardini.
Μπορεί οι σημερινοί κάτοικοι του Κιέβου να είχαν ξεχάσει την ύπαρξη του δικτύου οχυρώσεων, τις επανενεργοποίησαν τις πρώτες ημέρες της εισβολής, επιβραδύνοντας την προέλαση των Ρώσων προς την πόλη. Το τοπόσημο που αναδημιουργήθηκε στους Giardini απέκτησε δημοφιλία μεταξύ των επισκεπτών, προσφέροντας μία φυσική «κρυψώνα» και σημείο για χαλάρωση και συνεύρεση.
