Τεστ αντοχής για το τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης θα είναι η αποπληρωμή σχεδόν 500 δισ. ευρώ δανείων ΤLTRO που χορήγησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κατά τη διάρκεια της πανδημίας με το λογαριασμό να καταφτάνει στις 28 Ιουνίου.
Παρά το γεγονός πως η υπερβάλλουσα ρευστότητα στο χρηματοοικονομικό σύστημα, γύρω στα 4 τρισ. ευρώ, θα περιορίσει τις επιπτώσεις της γιγαντιαίας αποπληρωμής, οι αναλυτές εκτιμούν ότι μερικές τράπεζες, όπως οι μικρότερες ιταλικές, θα αισθανθούν την πίεση.
Τα ποσά που έχουν εκταμιευτεί στην Ιταλία από το πρόγραμμα TLTRO (targeted longer-term refinancing operations) της ΕΚΤ είναι μεγαλύτερα από τη ρευστότητα που έχουν «παρκάρει» στην κεντρική τράπεζα οι τράπεζες της χώρας, που σημαίνει ότι θα αναγκαστούν να αντλήσουν μετρητά αλλού για την αποπληρωμή των δανείων TLTRO.
Ο συνολικός λογαριασμός στις 28 Ιουνίου θα ανέλθει στα 476,8 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το Bloomberg. Στην περίπτωση των ελληνικών τραπεζών, τα ποσά που έχουν τοποθετηθεί στην ΕΚΤ πέρα από τα απαιτούμενα ελάχιστα αποθεματικά σχεδόν ισούνται με τα ποσά που οφείλουν στην ΕΚΤ.
Η ΕΚΤ αφήνει τα δάνεια TLTRO να λήξουν για να συρρικνώσει τον ισολογισμό της. Εξάλλου, ο σκοπός του προγράμματος TLTRO να βοηθήσει τις τράπεζες να ανταπεξέλθουν στη θύελλα της πανδημίας έχει παρέλθει. Οι ανησυχίες τώρα έχουν να κάνουν με τον αντίκτυπο του υψηλότερου κόστους δανεισμού στις τράπεζες που έχουν πιο περιορισμένη πρόσβαση στις χρηματαγορές.
Όπως δήλωσε ο Andrea Enria, ο επικεφαλής του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ τον προηγούμενο μήνα, μερικές τράπεζες έχουν σημαντική εξάρτηση στα δάνεια TLTRO.
Oι αναλυτές στη NatWest Markets υπολογίζουν ότι οι ιταλικές τράπεζες θα πρέπει να αντλήσουν γύρω στα 35 δισ. ευρώ φέτος και άλλα 75 δισ. τον επόμενο χρόνο για τις επόμενες αποπληρωμές.
Οι τράπεζες έχουν αρκετές εναλλακτικές επιλογές για χρηματοδότηση, μια από τις οποίες είναι η αγορά των «repos» όπου οι τράπεζες δανείζουν η μια την άλλη με ενέχυρο. Οι τράπεζες μπορούν επίσης να στραφούν στην αγορά ομολόγων για να καλύψουν τα όποια κενά ή να χρησιμοποιήσουν τα έσοδα από τις λήξεις ομολόγων που διακρατούν.
Οι τράπεζες που θα καταφύγουν στην αγορά των «repo» όπου μπορούν να αντλήσουν μετρητά με ενέχυρο κρατικά ομόλογα δεν θα έχουν πρόβλημα, καθώς η ρευστότητα παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Θα πρέπει όμως να «γλυκάνουν» την προσφορά τους για να προσελκύσουν χρηματοδότηση. Σύμφωνα με τη Unicredit, το ιταλικό επιτόκιο repo αναμένεται να αυξηθεί 5 με 10 μονάδες βάσης πάνω από το καταθετικό επιτόκιο της ΕΚΤ. Οι αναλυτές αμφιβάλλουν αν η ΕΚΤ λανάρει νέο πρόγραμμα για να διευκολύνει τις τράπεζες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, η υπερβάλλουσα ρευστότητα στο σύστημα είναι τέτοια που ήδη αποδυναμώνει τις επιπτώσεις της νομισματικής σύσφιξης.
Ακόμη και μετά τις αποπληρωμές των δανείων TLTRO και τη συρρίκνωση του χαρτοφυλακίου ομολόγων της ΕΚΤ, η υπερβάλλουσα ρευστότητα εκτιμάται γύρω στα 3,5 τρισ. ευρώ στο τέλος του 2023, δηλαδή θα είναι μόνο 15% χαμηλότερη από τα τρέχοντα επίπεδα.
