Η (ειρηνική) συρρίκνωση του ελληνισμού
Όταν, πριν από έναν αιώνα, ο Ελευθέριος Βενιζέλος διεκδικούσε τη δημιουργία της Ελλάδος «των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών», έδειχνε τη μεγάλη του εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του Ελληνισμού. Στην Ελλάδα του 1922-24 συνέρρευσαν 1.250.000 πρόσφυγες που προστέθηκαν σε «γηγενή» πληθυσμό πέντε, περίπου, εκατομμυρίων. Την ίδια περίοδο, η νέα Τουρκία καταμετρούσε πληθυσμό περί τα 13 εκατομμύρια. Έναν αιώνα αργότερα, ο δημογραφικός συσχετισμός μεταξύ των δύο χωρών έχει ανατραπεί δραματικά.